Verslag van zaterdag 5 augustus 2006

Het is vakantietijd en dat is goed te merken, want er zijn vandaag maar weinig "bbc-ers" aanwezig: Anton, Adrie, Hans, Marjolein, Fem en ik (Ine), maar dat verhindert ons niet hard te werken en elkaar veel te vertellen. Allereerst uiteraard de enthousiaste verhalen van Anton en Adrie over de bruiloft van hun zoon Wim, die de dag ervoor in het huwelijksbootje is gestapt met Chantal. We boffen, want ter ere van dit feest krijgen we vandaag nog heerlijke gebakjes. Dat is echt smullen.

De gedichtenbundel die Jopie als bindopdracht gaf, is door ieder van ons op een geheel eigen wijze gebonden. Interessant te zien hoe iedereen een ander ontwerp heeft uitgewerkt. Adrie heeft van alle gebonden gedichtenbundels een fraaie collage gemaakt, die op de site te bewonderen is als je "collage" in de linkerkolom aanklikt.

Hans heeft voor zijn 7 kleinkinderen blanco boekjes gemaakt met voor ieder kind de eigen initiaal als versiering op het voorplat. In het Bijbels Museum in Amsterdam zag hij deze prachtige kaarten met initialen toen hij de tentoonstelling "Zondags Zilver" bezocht. Ansichtkaarten zijn perfect te gebruiken op het plat, als je maar eerst de inslagen even rilt langs het bord. Voor de schutbladen heeft hij papier met kleurige veren-decoratie gevonden en de tinten die in de gekleurde veren voorkomen, heeft hij terug laten komen in het gebruikte linnen en in de inkleuring van de initialen. Hij toont ons trots enkele resultaten.
(Tip voor een ieder die ook dit schutbladpapier wil toepassen: het laatt zich goed verwerken, maar zet enorm uit.)

Fem laat ons prima bruikbare gastenboeken zien voor onze expositie in Zutphen in oktober a.s. Ook toont zij het fraaie houten kistje, dat een kennis van haar speciaal voor het tentoonstellen van de Karolingische banden gemaakt heeft.

Ik (Ine) heb een poëzie-album herbonden op de manier waarover ik vorige maand in het verslag schreef. Maar omdat het strookje papier waarmee het bord op het linnen bevestigd werd, toch enigszins zichtbaar was, zeker bij gebruik van ongecacheerd linnen, heb ik nu de strook Japans papier ter grootte van het hele bord gemaakt. Dat werkt mooi onzichtbaar.
De illustratie en de tekst heb ik op het linnen aangebracht met een inktjetprinter. Dat ging perfect. Het linnen werd zonder problemen doorgevoerd.

Fem en ik vertellen uitgebreid over ons bezoek aan de Nicolai Kirche in Kalkar, waar we het uit hout gesneden beeld van St. Jacobus wilden bekijken. Waarom? Omdat St. Jacobus een buidelboek draagt.
Weliswaar een houten buidelboek, maar desalniettemin interessant om te zien.
We kijken onze ogen uit in deze kerk. Wat een overdaad aan houtsnijwerk. Prachtig. We vallen van de ene verbazing in de andere en groot is ons enthousiasme als we in het Zuid-koor nog een buidelboek ontdekken in de beeldengroep van de kruisiging van Christus, met aan de voet van het kruis de treurende Maria Magdalena, geflankeerd door Maria en Johannes. Johannes draagt in zijn rechterhand zijn evangelistencodex ook in de vorm van een buidelboek. Deze beeldengroep dateert uit 1500 en is hoogst waarschijnlijk eveneens gesneden door de leerling Dries Holthuys, net als de beelden op het Jacobusaltaar.
En dan ontdekken we plots nog een buidelboek op een schilderij uit het einde van de 15e eeuw, voorstellende Maria's dood en geschilderd door een anonieme schilder die genoemd wordt: "Meister des Kalkarer Marientodes". Fem vraagt zich af waar dat zilveren staafje voor dient dat op de kopsnede van het boek ligt en al kijkende en combinerende concludeert ze dat het een leeslint moet zijn.

Even later wordt deze veronderstelling maar al te zeer bevestigd als we achterin de kerk een boek ontdekken uit 1920, waarin op soortgelijke wijze leeslinten bevestigd zijn aan een staafje, omwoeld met zijden draad. Het is helemaal te gek natuurlijk dat we dit boek zelfs uitgebreid mogen vasthouden, bekijken en fotograferen.

Marjolein is blij dat zij het Byzantijns kapitaal op het derde boekmodel klaar heeft. Wat een tijdrovend werk was dat en wat een garenverslindende klus!!! Maar het resultaat mag er zijn. Nu moet ze het leer voor de inslagen dunnen en insnijden en Fem bespreekt met haar hoe ze dat het beste kan doen

Fem is tot de ontdekking gekomen dat ze vergeten heeft om op het tweede boekmodel, de Romaanse bindwijze, een kapitaal aan te brengen. Het boek staat al op de site, maar is dus eigenlijk niet af. Daarom is ze nu bezig met het maken van dit kapitaal.

Ik ben bezig met boekmodel 8 en wil de sneden vergulden, maar op een moderne manier met behulp van miniatuminkt. Alleen de staartsnede moet nog behandeld worden en dat wil ik vandaag doen. Dus smeer ik de snede in met een laagje mediatuminkt van Linova uit Zutphen en laat dit een uurtje drogen.
Dan wrijf ik "goud vast op vel" met een dot watten op de behandelde snede. Het goud hecht direct, maar we vinden wel dat er veel doffe plekken te zien zijn. Volgens de gebruiksaanwijzing zou je de snede met een zacht doekje moeten polijsten om tot spiegelglans te komen, maar zo'n doekje heb ik
momenteel even niet. Dat zal ik dus thuis doen. Nu moeten de bladzijden los gewaaierd worden, maar dat gaat totaal niet. Alles zit als één grote klomp verkleefd. Wat te doen? Ik probeer met een mes de bladzijden te scheiden, maar dat levert scheuren en rafels op. Dan maar geduld oefenen en thuis met een ander dun mes deze handeling verrichten. Maar ook dan lukt het zelfs met een goudmes niet, om zonder schade de bladzijden los te maken. Het wordt één doffe ellende.
Een geniale ingeving doet me een föhn grijpen. En zie daar, de hitte doet geheel automatisch de bladzijden scheiden, zonder enige extra ingreep en zelfs zonder enige schade!

Hans treft voorbereidingen voor het driegen van het 9e boekmodel. Hij boort de gaatjes met de Dremel. Anton deed het met een priem, maar dat was een lastig karwei. Ik (Ine) heb het met de screw punch gedaan, maar ook slechts door 5 bladen tegelijk, hetgeen een hele klus was.

Omdat ik volgens de tweede methode wilde werken die Goddijn aangaf, naaide ik het boek na het driegen op lint. Dat was een lastige klus, omdat je door het midden van zo'n gedriegd katern moet steken. Om dat midden te vinden moet je steeds de bladen tellen, en steeds van binnen uit het midden van het katern opzoeken, want van buitenaf steek je gegarandeerd verkeerd. Het was dus best lastig om op bandjes te naaien, maar het effect is wel mooi en dus en besluit ik dat de rug open moet blijven en dat ik met opgezette platten wil werken. Daarom maak ik nog een tweede exemplaar, geheel volgens de eerste aanwijzingen van Goddijn.Voor het maken van de gaatjes in het papier voor dat tweede boekblok, heb ik ook mijn toevlucht tot de Dremel genomen, maar merkte wel dat de boor er moeite mee had om door de hele stapel papier te boren en af en toe de bladen deed schroeien. Hans had daar helemaal geen last van.
Zowel Hans als ik houden ons daarna bezig met het naaien van de afzonderlijke "katerns" van ieder 10 losse pagina's. We vragen ons af waarom je niet de hele stapel in zijn geheel zou kunnen omslingeren met het garen, maar concluderen dat het boek dan zeer zeker minder goed kan scharnieren dan wanneer je per katern van 10 bladzijden naait. Eigenlijk zouden we een proefboek moeten maken om het verschil te zien!

Anton is al klaar met het naaien van alle katernen en heeft de rug gelijmd met Perfax. Hij wil bekijken wat het effect is op het rondzetten en knepen, als je een flexibele, langzaam drogende lijm gebruikt. Het resultaat stelt hem zeer tevreden. Het valt ons mee dat je het gedriegde boekblok goed rond kunt zetten en knepen. Anton wijst ons er wel op, dat je de kneepplanken vóór de gemaakte gaatjes moet zetten en daarom geen 90 graden kan knepen.
De kartonnen platten heeft hij langs de rug enigszins geschuind en die sluiten daarna perfect aan op de kneep. Om de naaitouwen mooi te laten verzinken in het plat, heeft hij enkele groeven gesneden in de platten. Het resultaat is perfect.

En zo is deze werkdag ook weer omgevlogen en gaan we vol plannen en ideeën weer huiswaarts.